Aşkıbirce Uzkurt Architects
ÇANAKKALE SOSYAL KONUTLAR MEVKİİ KENTSEL YENİLEME
KONUM : Çanakkale
İŞVEREN : Çanakkale Belediyesi
PROJE ALANI : 130.282 m²
KATEGORİ : Kentsel Tasarım, Konut, Ticari
STATÜ : Ulusal Açık Yarışma
PROJE TARİHİ : 2014
KÜNYE : PROJE OFİSİ
TH & İdil Mimarlık
TASARIM EKİBİ
Tamer Başbuğ (Ekip Başı - Mimar)
Aşkıbirce Uzkurt (Mimar)
Özlem Arvas (Mimar)
Düşra Korkmaz (Mimar)
Kentsel Dönüşüm Üzerine
Mevcut konut stoğunun %77’sinin son 30 yıl içinde inşa edilmiş oluşu kentleşme sürecini ne kadar hızlı yaşadığımızı gösteriyor. Ayrıca ülkemizde ve özel olarak da bölgede yaşanan depremlerin son 100 yıl içindeki yıkıcı etkisi, bu çok hızlı yaşadığımız “kentleşme” sürecinde önceliklerimizi belirlememiz açısından yol gösterici.
Kentsel alanların önemli bir kısmının çağdaş ve bilimsel gereklere uygun gelişmemesi, hatta planlı alanların gelişiminde bile pratikte altyapıya dair, yapısal veya sosyal sorunlar gözlenmesi ülke gündemine “Kentsel Dönüşüm” adıyla yansıyan kapsamlı dönüşüm programlarından medet umulmasına yol açtı. Bu programlar merkezi yönetim güdümünde yerel yönetimler tarafından veya yine doğrudan merkezi yönetim eliyle, görünürde kentin sorunlu alanlarının iyileştirilmesi, sosyal ve fiziksel koşullarının sağlıklı hale getirilmesi niyetleriyle öneriliyor gibi sunulmalarına rağmen;
Tam bu anlamda amacına uşatığını söylemek zor.
Bu çerçeveden bakıldığında “Kentsel Dönüşüm” programlarında en büyük sorun gibi görünen finansman sorununun aslında rant yaratan ve bu sayede tüm sistemin işlemesini sağlayan faktör olduğu görülür. Kentsel dönüşüm için belirlenen alanlarındaki mevcut yapı stoğundan kaynaklanan mülkiyet hakları, kamunun kaynak harcamamak istemesiyle birleşince, çözüm genelde alan üzerindeki yapı yoğunluğunun artırılarak, çözüm aranmaktadır.
Yarışmanın konusu olan Çanakkale sosyal konut alanı da benzer bir sorunu yaşamaktadır. Kentsel dönüşüme konu olan kent parçası planlı gelişmiş, ancak inşai standartları günümüz normlarını karşılamayan bir alandır. Alanda mevcut 866 konutun yenilenmesini finanse etmek amacıyla, daha fazla konutu ve ticari işlevi barındıracak 250.000 m2 emsale dahil alanın ( Toplam yapı alanı yaklaşık 300.000 m2 ) tasarlanması beklenmektedir. Bu da çevredeki yapılaşmadan daha farklı bir büyüklüğün kent içine önerilmesi anlamına gelmektedir. Yoğunluğun artırılması alanın çevresindeki kent mekânıyla arasında ölçek farklılaşmasının oluşmasına sebep olmaktadır.
Önerimiz, yeni düzenin getirdiği kütlesel yoğunluğa ve oluşan ölçek farkının getireceği sorunlara mimari çözümler aramaktadır.
MİMARİ PROJE RAPORU
Kentsel Ölçek
Önerilen yapılaşma ve mevcut kent dokusu arasında ortaya çıkan ölçek farkını gidermek için 866 konutun oluşturduğu bölüm piramidal bir formda düşünülmüştür. Böylelikle cadde seviyesinden mevcut doku ile yükseklik farkı birbirine yaklaştırılmıştır.
Önerilen saçak, Tuğsavul Caddesi ile Set Boyu Caddesi’nin kesiştiği köşede alçak katlı bir yapı ile devam ettirilerek, 30 Ağustos Caddesi köşesindeki alçak yapı bloğuyla birleştirilmiştir. Bu sayede alanın çeperlerindeki yapı yükseklikleri görece alçak tutularak mevcut kent ölçeği ile sağlıklı bir ilişki kurması sağlanmıştır.
30 Ağustos Caddesi çeperinde ise, farklı büyüklüklerde konutları barındıran, yere “noktasal” olarak temas eden konut blokları planlanmıştır.
Kamusal Rekreasyon - “Vaha”
Tüm alanı kuzey-güney aksında kat eden rekreatif vaha, Set Boyu Caddesi’nin altından geçerek Sarı Çay kenarında oluşan doğal alanla bütünleştirilmiştir.
Rekreatif vaha, taşıt trafiğinden tamamen arındırılarak, yürüyüş yolları, yansıtma havuzları, oturma köşeleri, çocuk oyun alanları, parklar, spor sahaları ve çay bahçeleri ile desteklenerek kentin ortasında dingin bir dinlenme alanı oluşturulmuştur. Alanda planlanan tüm yapılar kolayca bu alana ulaşabilmekte ve sunduğu imkânlardan eşit olarak yararlanabilmektedir.
Arkad
Tasarım şemasının tamamlayıcı öğesi olarak düşünülen arkad Tuğsavul Caddesi üzerinde başlayarak Setboyu Caddesi doğrultusunda devam ederek yüksek nitelikli bloklarda tamamlanmıştır. Bu arkad kentle etkileşim yüzü olarak kurgulanmıştır.Hem konut sakinlerinin hemde kentlinin kullanabileceği ticari ve sosyal birimlere arkad altında yer verilmiştir.
Konutlar
Alanda 3 ayrı konut yerleşim alanı planlanmıştır:
A Tipi Konut
882 adet konut 9 yapı bloğu halinde planlanmıştır. 866 adedi hak sahipleri için, 18 adedi ise görevli dairesi olarak düşünülmüştür. Bu konutlar olabildiğince eşit haklara sahip konutlar olarak planlanmıştır. Her blokta 3 adet Komşuluk Ünitesi - “Teras” konumlandırılmıştır.
B Tipi Konut
Noktasal konutlar çoğunlukla 2+1 olarak planlanmıştır. Ancak talebe göre aynı modul içinde 3+1 yada 1+1 olarak düzenlenebilir.
C tipi konut
Yüksek kalitede konutlar olarak düşünülmüştür. Bir baza üzerinde yükselen 4 adet blok halindeplanlanmıştır.
1+1, 2+1, 3+1, 4+1 dubleks gibi konut büyüklülerini içermektedir. Konut birimleri talebe göre dönüştürülebilecek biçimde planlanmıştır. Bu konutlara hizmet eden çarşı, spor merkezi, etkinlik alanları ve sosyal alanlar da planlanmıştır.
